Kompendium wiedzy – Ochrona przeciwpożarowa w prawie budowlanym

• Palność materiałów budowlanych, np. do przewodów rurowych (wpustów), przepustów rurowych, izolacji termicznej i otulin rur, określa klasyfikacja w określonych klasach materiałów budowlanych (A1/A2/B1/B2) na podstawie badań przeprowadzonych zgodnie z DIN 4102-1.
• Materiały łatwopalne nie mogą być stosowane w instalacjach budynków.
• Norma podstawowa w zakresie ochrony przeciwpożarowej DIN 4102 składa się z 18 części i opisuje całe spektrum reakcji na ogień materiałów i elementów budowlanych oraz ich badania. Norma reguluje między innymi zasady wykonania izolacji, pokrycia dachowego, przewodów rurowych i przepustów rurowych, a także palność materiałów budowlanych. Ponieważ każdy element konstrukcyjny (konstrukcja ściany, podłogi lub stropu) składa się z wielu różnych materiałów, bezwzględnie konieczny jest podział materiałów budowlanych na niepalne i palne. Zastosowana klasyfikacja i podział muszą zostać podparte dowodami, takimi jak np.:
  
  • testy ogniowe i badania
  • sporządzenie protokołu z badań
  • uzyskanie Ogólnego świadectwa kontroli nadzoru budowlanego (abP), Ogólnej aprobaty nadzoru budowlanego (abZ) lub Ogólnego dopuszczenia typu (aBG)
  • klasyfikacja wg normy DIN 4102 – Część 4
    

Po przeprowadzeniu testu ogniowego przez autoryzowany instytut badawczy (np. MPA-NRW itp.), materiał zostaje przypisany do odpowiedniej klasy materiałów budowlanych, a jego przydatność zostaje oficjalnie udokumentowana poprzez abP, abZ lub aBG.

Poprzez czas odporności ogniowej określa się minimalny czas, w jakim wykonany element w warunkach obciążenia ogniem spełnia swoją funkcję zgodnie z normą DIN 4102-2.

Obiekty budowlane oraz inne instalacje i urządzenia muszą być konstruowane przy uwzględnieniu szczególnie:

• palności materiałów budowlanych,
• czasu odporności ogniowej elementów, wyrażonej w klasach odporności ogniowej,
• szczelności zamknięć otworów,
• rozmieszczenia dróg ewakuacyjnych, w taki sposób, aby skutecznie zapobiegały powstawaniu pożaru oraz rozprzestrzenianiu się ognia i dymu. Materiały budowlane, które stają się łatwopalne po obróbce lub montażu, nie mogą być stosowane do budowy lub modyfikacji obiektów budowlanych oraz oraz innych instalacji i urządzeń.

• Dyrektywa dot. instalacji wodno-kanalizacyjnej pełni funkcję bezwzględnie obowiązujących wytycznych w zakresie projektowania i wykonania przewodów rurowych i wpustów w ramach zapobiegawczej ochrony przeciwpożarowej. Dyrektywa została wprowadzona w prawie budowlanym niemal wszystkich krajów związkowych. Stanowi ona tym samym rozporządzenie wykonawcze dla krajów związkowych. Dyrektywa LAR opisuje wymagania dotyczące przewodów rurowych, włącznie ze wzmocnieniami i izolacjami wymaganymi w przypadku dróg ewakuacyjnych.
• Dyrektywa LAR ma za zadanie zoptymalizować zapobiegawczą ochronę przeciwpożarową instalacji wodno-kanalizacyjnej i wspierać wszystkie strony zaangażowane w projektowanie i wykonanie w zapewnieniu odpowiedniego i kompatybilnego standardu bezpieczeństwa w budynku. Znajduje zastosowanie dla wszystkich typów budynków, które są odpowiednio uregulowane w Krajowych Ordynacjach Budowlanych (LBO).
• Dyrektywa LAR określa również zasady wykonania przepustu przewodu rurowego bądź wpustu podłogowego lub stropowego w wersji pionowej przez ognioodporną ścianę lub strop. Przepusty ścienne i / lub stropowe należy wykonać w jakości odpowiadającej klasom R 30/60/90/120.
• Wymagania LAR muszą spełniać zarówno niepalne, jak i palne przewody kanalizacyjne.

W przypadku izolacji ogniochronnych sklasyfikowanych w jakości od R 30 do R 120 zasadniczo wymagany jest test ogniowy zg. z DIN 4101-11 przeprowadzony w akredytowanym i oficjalnie uznanym instytucie badań materiałowych / urzędzie badań materiałowych. Dowód przydatności może mieć formę:

• Ogólnej aprobaty nadzoru budowlanego (abZ) wzgl. Ogólnego dopuszczenia typu (aBG), jeżeli izolacja wykonana jest przy użyciu materiału ulegającego spienieniu (pęczniejącego) w kontakcie z ogniem, lub
• Ogólnego świadectwa kontroli nadzoru budowlanego (abP), jeżeli odpowiednia ochrona przeciwpożarowa zostaje osiągnięta dzięki specjalnej pozycji montażowej.

Podczas testu ogniowego potwierdzony zostaje maksymalny dopuszczalny wzrost temperatury powierzchni po stronie przeciwnej do ognia. To ograniczenie pozwala skutecznie zapobiec przenoszeniu się pożarów wtórnych w razie pożaru.

Dzięki zastosowaniu klasyfikowanych izolacji ogniochronnych dla klas odporności ogniowej od R 30 do R 120, projektant może na podstawie dostępnych aprobat i świadectw kontroli zrezygnować ze stosowania dodatkowych środków budowlanych. Zapewnia to absolutne bezpieczeństwo projektowe, w szczególności w miejscach łączenia się izolacji z elementami budowli.

Instalacja ściekowa, odprowadzenie wody deszczowej, wpusty podłogowe i dachowe
Konferencja ministrów budownictwa (ARGEBAU) wprowadziła z dniem 5 kwietnia 2016 r. dyrektywę wzorcową dot. wymagań w zakresie ochrony przeciwpożarowej instalacji wodno-kanalizacyjnej (Dyrektywa wzorcowa dot. instalacji wodno-kanalizacyjnej, MLAR). Dyrektywa MLAR objaśnia, w jaki sposób można osiągnąć cele ochrony przeciwpożarowej wymagane przez Krajową Ordynację Budowlaną.

Wpusty podłogowe są wyrobami budowlanymi regulowanymi zgodnie z normami europejskimi, dlatego też nie wymagają żadnej dodatkowej aprobaty. Jeżeli wpusty podłogowe zawierają wyposażenie do zapobiegawczej ochrony przeciwpożarowej, wymagają w zależności od typu Ogólnej aprobaty nadzoru budowlanego (abZ) wzgl. Ogólnego dopuszczenia typu (aBG). W przypadku wpustów podłogowych zgodnych z „uproszczeniami” MLAR, spełnienie wszystkich warunków brzegowych jest niezwykle trudne i czasochłonne. Test instalacji i odbiór w przypadku wpustów podłogowych klasyfikowanych od R 30 do R 120 są łatwiejsze do realizacji.